Günümüzde dijital teknolojilerin hızla gelişmesiyle birlikte dijital hizmetlerin ekonomideki rolü de artmaktadır. Ancak geleneksel vergi sistemlerinin dijital ekonomiye uyum sağlaması bazı zorlukları beraberinde getirmiştir. Bu zorlukları aşmak için birçok ülke dijital hizmet vergisi gibi yeni vergi sistemlerini devreye almaktadır. Peki dijital hizmet vergisi nedir ve nasıl uygulanır?
Dijital Hizmet Vergisi Nedir?
Dijital hizmet vergisi genellikle internet üzerinden sunulan dijital hizmetlerden elde edilen gelirleri vergilendirmek için kullanılan bir vergi türüdür. Bu hizmetler arasında çevrimiçi reklamcılık, dijital içerik abonelikleri, çevrimiçi pazar yerleri ve benzeri dijital hizmetler yer alır. Geleneksel vergi sistemleri fiziksel varlıklara dayalı olduğu için dijital ekonomiye uyum sağlamakta zorlanmaktadır. Dijital hizmet vergisi bu açığı kapatmak ve dijital ekonomiden adil bir şekilde vergi almak için kullanılmaktadır.
Dijital Hizmet Vergisi Nasıl Uygulanır?
Dijital hizmet vergisi genellikle ülkelere göre farklılık göstermekle birlikte genel olarak şu prensiplere dayanır:
Belirli Bir Gelir Eşiği: Dijital hizmet vergisi genellikle belirli bir gelir eşiğinin üzerindeki şirketlere uygulanır. Bu eşik genellikle ülkeden ülkeye değişebilir ve genellikle yüksek gelir elde eden büyük teknoloji şirketlerini hedefler.
Diğer Vergi Sistemleriyle Uyum: Dijital hizmet vergisi mevcut vergi sistemleriyle uyumlu olarak uygulanmaya çalışılır. Ancak dijital hizmetlerin özelliklerine ve gelir kaynaklarına göre özel düzenlemeler yapılabilir.
Verginin Hesaplanması ve Tahsil Edilmesi: Dijital hizmet vergisi genellikle şirketlerin elde ettikleri gelirler üzerinden hesaplanır. Vergi genellikle ülke dışından elde edilen gelirleri de kapsar ve verginin tahsil edilmesi için belirli vergi beyanı ve ödeme süreçleri oluşturulabilir.
Türkiye’de Dijital Hizmet Vergisi
Son yıllarda dijital ekonominin hızla büyümesiyle birlikte Türkiye gibi birçok ülke dijital hizmetlerden elde edilen gelirleri vergilendirme konusunda önemli adımlar atmıştır. Bu kapsamda yakın zamanda Türkiye’de dijital hizmet vergisi uygulaması da hayata geçirilmiştir.
Dijital Hizmet Vergisi Kanunu
Türkiye’de dijital hizmet vergisi 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi Kanunu tarafından düzenlenmektedir. Bu kanun 1 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kanun Türkiye’de faaliyet gösteren kişileri Türkiye’de faaliyet göstermeyen ancak Türkiye’deki kullanıcılara dijital hizmet sunan yabancı şirketleri de kapsar.
Vergiye Tabi Hizmetler Nelerdir?
Dijital Hizmet Vergisi Kanunu’na göre vergiye tabi hizmetler şunları içerir:
-Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri,
-Dijital ortamda gerçekleştirilen hizmetler,
-Dijital içerik abonelikleri.
Bu hizmetleri sunan kişiler dijital hizmet sağlayıcı olarak adlandırılır ve dijital hizmet sağlayıcılar bu verginin mükellefi olarak göze çarpar. Kısacası yukarıda sayılan hizmetleri veren her kişi dijital hizmet vergisini de ödemek zorundadır. Türkiye’de faaliyet göstermeyen ancak Türkiye’deki kullanıcılara hizmet sunan kişiler için de dijital hizmet vergisi ödeme zorunluluğu mevcuttur.
Verginin Hesaplanması ve Ödenmesi
Dijital hizmet vergisi, söz konusu hizmetlerden elde edilen gelir üzerinden hesaplanır. Vergi oranı %7,5 olarak belirlenmiştir. Verginin ödenmesi ve beyanı, Türkiye’deki vergi mükellefleri tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilir. Kanun’un 6/1. maddesi uyarınca birer aylık vergilendirme dönemleri bulunur. Ancak Bakanlık mükellefiyetin büyüklüğüne göre bu dönemi üçer aylık dönem olarak da değiştirebilecektir.
Verginin Tahsilatı ve Denetimi
Verginin tahsilatı, hizmeti sunan yabancı şirketlerin Türkiye’deki temsilcileri veya vergi mükellefleri üzerinden gerçekleştirilir. Mükellefin merkezi Türkiye’de değilse vergilendirmeye konu işlemin tarafları ve ödemeye aracılık yapanlar vergi beyanından da sorumlu tutulmaktadır. Vergi mükellefleri dijital hizmet vergisini ödedikten sonra vergi dairesine bildirimde bulunmakla yükümlüdürler.
Vergi denetimi, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilir ve eğer usulsüzlük varsa yine Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ceza kesilebilir.
