Bir iş fikriniz var ve bu fikre çok güveniyorsunuz. Ancak bu işi kurmak için yeterli sermayeniz yok. Ya da bu fikri hayata geçirmek için harcayacağınız zaman zarfında temel ihtiyaçlarınızı karşılamak için birikmiş paranız yok. Hatta en sık karşılaşılan haliyle her iki zorlukla da karşı karşıyasınız. Bu yüzden mecburen bir işte çalışarak işsiz kalmama ve hayatınızı bir şekilde devam ettirme zorunluluğunuz var. Türkiye gibi bir ülkede şanslı azınlıktan değilseniz iş fikrinizi dilediğiniz rahatlıkta hayata geçiremeyeceğiniz aşikâr. Birçok girişimci de bu durumdan mustarip. Bu sebeple başka bir işte çalışırken girişim kurmak önemli bir konu haline gelmekte.
Bahsettiğim şanslı azınlıktan değilseniz ve bir yerde çalışma mecburiyetiniz bulunduğu için aklınızdaki iş fikrini hiçbir şekilde hayata geçiremeyeceğinizi düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. İçinde bulunduğunuz koşulları da inceleyerek aslında başka bir işte çalışırken bir girişim kurabileceğinizi ifade etmem gerekir. Dolayısıyla aslında başka bir işte çalışırken bir girişim kurmak teknik açıdan mümkün. Ancak öncelikle önünüzde hukuken koyulmuş bir engel var mı, buna bakmak gerekmekte.
Burada ilk bakılması gereken şey elbette ki birlikte çalıştığınız işveren ile aranızdaki iş sözleşmeniz. İş sözleşmesini incelediğinizde başka bir işte çalışmama yükümlülüğünün bu sözleşmede yazmaması gerekiyor. Başka işte çalışmama yükümlülüğünün yazılı olduğu iş sözleşmeniz ne yazık ki bir girişim kurma imkanınızı ortadan kaldırıyor. Eğer sözleşmenizde bu madde yazmasına rağmen bir girişim kurar ve kendi işinizde de çalışmaya başlarsanız bu durum işvereniniz için iş sözleşmenizi haklı sebeple feshetme hakkını doğurmaktadır. Haklı sebeple fesih ise bir işçi için en kötü haldir. Zira ne kıdem ne de ihbar tazminatına hak kazanamazsınız. İşte bu yüzden ilk bakılacak yer iş sözleşmesidir. Bir girişim kuracaksanız ve sözleşmenizde başka işte çalışmama yükümlülüğü bulunuyorsa ne yazık ki kafanızdaki iş fikrini biraz ertelemeniz gerekmekte.
İş sözleşmenizde böyle bir yükümlülük yoksa diğer bakılacak şey ise şu an çalıştığınız iş ve kurmak istediğiniz girişim arasındaki benzerlik düzeyi. Eğer ki kurmak istediğiniz girişim ile yanında çalıştığınız işverenin yaptığı iş benzerse burada artık kafanızdaki girişimi en azından çalıştığınız süre boyunca kuramayacaksınız demektir. Nitekim işçinin en temel borçlarından birisi sadakat yükümlülüğüdür. Sadakat yükümlülüğünün bir görüntüsü de işçinin işverenle rekabet etmeme borcudur. İşçi işvereniyle hiçbir surette rekabet edemez. Aksi durum işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshi sebebidir.
Dolayısıyla kafanızdaki girişimin çalıştığınız işle kesişmemesi gerekmektedir. İşçi olarak öğrendiğiniz teknikleri, iş gördüğünüz sırada öğrendiklerinizi, ticari sırları, iş sırlarını kullanmayacağınız bir girişim kurmanız gerekmektedir. Örneğin bir restoranda garsonluk yapan bir işçinin bu işte çalışırken bir mobil oyun yazıp bunu pazarlaması rekabet yasağına girmemektedir. Çünkü garsonlukla yazılımcılık farklı iş kollarına dahil olup bu örnekte işçi ve işverenin birbirleriyle rekabet etmeleri mümkün değildir.
Ancak aksi durumda, yani işvereniyle rekabet eden bir pozisyonda olan işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir.
İş sözleşmenizde bir sorun yoksa ve kafanızdaki iş fikri işvereninizle rekabet oluşturmuyorsa artık önünüzde küçük nüanslar kalıyor. Onlar da kendi girişiminizin üzerinde çalışırken işinizi aksatmamak üzerine kurulu.
İşverenler işçilerin performansından memnun olmayabilirler. Günlük hayatta sıkça karşılaşılan bu sebeple birçok işçinin iş sözleşmesi feshedilmekte. Performans Düşüklüğü Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi başlıklı makaleyi buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Dolayısıyla sizin yapmanız gereken iş sözleşmeniz devam ettiği sürece çalıştığınız işteki performansınızı düşürmemek. Bazı zamanlar insan üstü çalışma gerektirecek bir durum ancak en başta bahsettiğim şanslı azınlıktan değilseniz ne yazık ki biraz da bu insan üstü çalışmaya mecbursunuz.
İş sözleşmenizde bir sorun yok, işverenle rekabet etmiyorsunuz ve çalıştığınız işte de performansınızın düşmesi söz konusu değil. Artık önümüzde pek de bir şey kalmıyor.
Yalnızca birkaç şeye daha dikkat etmeniz gerekiyor. Bunlardan ilki yıllık izin. Yıllık iznin İş Kanunu’nda yazılmasının amacı işçinin yıllık izin zarfında dinlenmesidir. Dolayısıyla yıllık izin yalnızca dinlenmek amacıyla kullanılacaktır. Bunun gibi hafta tatili izninizde de İş Kanunu’na göre dinlenmekle yükümlüsünüz.
Ancak bunlar kanuni yükümlülükler olsa da yıllık izninizde ya da hafta tatilinizde çalıştığınız için iş sözleşmenizin feshedilmesi pek yaşanabilecek bir olay değil.
Bu anlattığım koşullar sizin için uygunsa hukuken bir girişim kurmanızın önünde herhangi bir sorun yok demektir. Umarım performansınız hiç düşmeden aynı şevkle girişimcilik yolunda ilerler, hayallerinize bir an önce kavuşursunuz.
Başka bir işte çalışırken girişim kurmak ve girişimcilerin hukuken karşılaşabilecekleri sorunlar hakkında daha fazla bilgi almak; görüş, soru veya önerileriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.